ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ ՄԷՋ՝ ԱՅՍՕՐ

14 Նոյեմբեր 2024: Տարուան 319-րդ օրն է (նահանջ տարի)։

2024-ի աւարտին կը մնայ 47 օր։

Դէպքեր – Տօներ

1918 – Չեխոսլովաքիան  կը դառնայ հանրապետութիւն:

1922 – BBC ընկերութիւնը Մեծ Բրիտանիոյ մէջ կը սկսի ռատիոհեռարձակում կատարել:

1994 – Փարիզն ու Լոնտոնը իրար կապող Լա Մանշի թունելը կը սկսի գործել:

1991-էն սկսեալ՝ Շաքարախտի դէմ պայքարի համաշխարհային օր:

1967-էն սկսեալ՝ Քոլոմպիոյ մէջ «կանանց օր»:

Ծնունդներ

1650 – Ուիլհելմ Գ. Օրանացի:

1774 – Կասփարէ Սփոնթինի, իտալացի երգահան:

1840 – Գլոտ Մոնէ, ֆրանսացի նկարիչ:

1889 – Ճավահարլալ Ներու (Նեհրու), Հնդկաստանի առաջին վարչապետը: Հնդկաստանի երրորդ վարչապետ Ինտիրա Կանտիի հայրը: Հնդկական ազգային ազատագրական շարժման ձախ թեւի առաջնորդը, Մահաթմա Կանտիի առաջադրմամբ գլխաւորած է Հնդկական ազգային գոնկրեսը:

1897 – Լեւոն Եսայիի Միրզոյեան, խորհրդային պետական եւ կուսակցական գործիչ: Եղած է Ատրպէյճանական Ս.Ս.Հ. կոմունիստական կուսակցութեան առաջին քարտուղարը։

1921 – Ռուբէն Մելիք (Մելիք Մինասեանց), սփիւռքահայ ֆրանսագիր բանաստեղծ:

1922 – Պութրոս Պութրոս-Ղալի, եգիպտացի պետական եւ քաղաքական գործիչ, Միացեալ Ազգերու Կազմակերպութեան (Մ.Ա.Կ.) 4-րդ գլխաւոր քարտուղարը (1992–1996)։

1922 – Հրաչեայ Ղափլանեան, անուանի բեմադրիչ, դերասան, Երեւանի Հրաչեայ Ղափլանեանի անուան դրամատիկական թատրոնի հիմնադիր:

1922 – Էտուարտ Պաղտասարեան, հայ երգահան:

1926 – Անրի Մարգարեան, Մարգ Արեան, հայազգի ֆրանսացի եւ պելճիքացի երգիչ, երգահան եւ բանաստեղծ։

1948 – Չարլզ Գ. (Չարլզ Ֆիլիփ Արթուր Ճորճ), 2022 Սեպտեմբեր 8-էն Միացեալ Թագաւորութեան թագաւոր։

1954 – Եաննի (Եաննիս Քրիսոմալիս), յոյն կիթառահար, ստեղնաշարահար եւ երգահան։ Կը մեկնի ԱՄՆ ուսանելու համար: Ուսանողական տարիներուն կը ծանօթանայ ռոք խումբի մը հետ եւ կեանքին ընթացքը կը փոխէ դէպի երգն ու երաժշտութիւնը։

Մահեր

565 – Յուստինիանոս Ա., բիւզանդացի կայսր:

1716 – Գերմանացի փիլիսոփայ եւ իրաւաբան Կոթֆրիտ Ուիլհելմ Լայպնից:

1831 – Գերմանացի փիլիսոփայ Կէորկ Հեկել:

1832 – Դանիացի լեզուաբան Ռասմուս Ռասկ:

1932 – Լէօ (Առաքէլ Գրիգորի Պապախանեան), պատմաբան, գրող, գրականագէտ, հրապարակախօս։ Լէօ կեղծանունը իւրացուցած է 18 տարեկանին, գերմանացի գրող Ֆրիտրիխ Շփիլհակենի «Մէկը դաշտին մէջ զինուոր չէ» նշանաւոր վէպի կերպարներէն մէկուն անունով։

1976 – Գեղամ Սարեան (Գեղամ Պաղտասարի Պաղտասարեան), բանաստեղծ, թարգմանիչ։ Հ.Խ.Ս.Հ. մշակոյթի վաստակաւոր գործիչ։ 1946-ին, 1962-ին եւ 1970-ին ընտրուած է Խ.Ս.Հ.Մ. Գերագոյն խորհուրդի պատգամաւոր։

2005 – Եուրի Իսրայէլի Մկրտումեան, հայ անուանի ազգագրագէտ, դիւանագէտ, արտակարգ  լիազօր դեսպան։