Թորոս Ռոսլին (1210–1270): Միջնադարեան հայկական ձեռագրերու ամենանշանաւոր լուսարարիչը։ Ապրած եւ ստեղծագործած է 13-րդ դարուն՝ Կիլիկեան Հայաստանի Հռոմկլայ բերդաքաղաքին մէջ:
Ռոսլինը հարստացուցած է հայկական ձեռագիր գեղանկարչութիւնը՝ ներմուծելով նոր գեղարուեստական նիւթեր, ինչպիսիք են Թովմասի անհաւատութիւնը եւ Կարմիր ծովուն անցումը։ Բացի այդ, ան վերածնանեց թագաւորական դիմանկարներու ժանրը, որուն ձեռագրերուն մէջ յայտնաբերուած են Կիլիկեան առաջին թագաւորական դիմանկարները։
Թորոս Ռոսլինի ոճը կը բնութագրուի գոյնի նրբութեամբ, գործիչներու եւ անոնց հագուստին դասական վերաբերմունքով, գիծի նրբագեղութեամբ եւ նորարարական պատկերագրութեամբ: Ան համաշխարհային մանրանկարչութեան պատմութեան մէջ առաջին նկարիչներէն էր, որ կրօնին նուիրուած մանրանկարներուն մէջ պատկերեց ոչ թէ յօրինուած, այլ իրական մարդոց:
Թորոս Ռոսլինի նկարազարդած կամ գրի առած գիրքերէն առայժմ մեզի յայտնի են եօթը: Անոնցմէ մին Լոնտոնի մէջ նախաաճուրդային գիներով 500.000 սթերլին էր` մօտ 1.216.000 ամերիկեան տոլար (1990 թ.): Իրականութեան մէջ, Ռոսլինի արուեստը գին չունի, ինչպէս անգին են հայրենի երկինքը, օդը, հողը, Նարեկացին, Կոմիտասը:
Նկարը՝ «Մուտք Երուսաղէմ» մանրանկարը վերատպուած է Երեւանի Մեսրոպ Մաշտոցի անուան Մատենադարանին մէջ պահուող № 10675 ձեռագիր գիրքէն: Այս գիրքը ան նկարազարդած է 1267-68 թուականներուն:
Պերճ Գրիգորեանի «Զրույցներ հայկական կերպարվեստի մասին» գիրքէն, Երեւան 1989
