ՄԷԿ ԵՐԴԻՔԻ ՏԱԿ
(Հ.Մ.Մ.-Ի ՀԻՄՆԱԴՐՈՒԹԵԱՆ 100-ԱՄԵԱԿԻՆ ԱՌԻԹՈՎ)
Եւ այսպէս, Հ.Մ.Մ.-ը թեւակոխեց իր պատմութեան երկրորդ հարիւրամեակը:
Եւ հարիւրամեայ երազ մը դարձաւ իրականութիւն, երբ Երեւանի հիմնական փողոցները թնդացին Հ.Մ.Մ.-ի սկաուտներու պինդ դոփիւններով, փողերախումբի անդամներու շեփորներուն գոռ շաչիւնով, թմբկահարներու հարուածներուն սրտաթունդ հարուածներով:
Եւ այսպէս, մէկ երդիքի տակ յոբելենական տողանցք մը կատարելու իղձը դարձաւ շօշափելի փաստ` երբ Երեւանի, Հալէպի, Դամասկոսի եւ Պէյրութի երիտասարդ Հ.Մ.Մ.-ականները, ինքնավստահ եւ համարձակ քայլերով հաստատեցին, որ արդէն փթթած է երիտասարդ սերունդ մը` Հ.Մ.Մ.-ի հաւատարիմ եւ նախնիներու պատգամին հնազանդ` ՙՄի՛շտ Պատրաստ՚ կարգախօսին անշեղօրէն հետեւորդ:
Հ.Մ.Մ.-ի ազգային-գաղափարական դաւանանքն իսկ այդ չէ մի՞թէ: Իր հիմնադրութենէն` 1921-էն ի վեր հայրենիքը եղած ու մնացած է իր գոյութեան իրաւունքին հիմնատարրը, մնայուն սեւեռակէտը: Հայ գաղութներուն մէջ, նորածաղկ սերունդներուն մօտ մարզական կեանքը աշխուժացնելու առընթեր, երիտասարդութեան մօտ հայրենասիրութեան սերմանումը եղած է առաջնահերթ նպատակ: Արդարեւ, Միութեան ծնունդն ու յարատեւումը, հարիւրամեայ երթը, ո՛չ ինքնանպատակ է եւ ո՛չ ալ պատահական, այլեւ` դաստիարակչական, ազգային ու բարոյական բովանդակութեամբ գոյերթ մը հա՛յօրէն կրթուելու եւ ուռճանալու:
Հ.Մ.Մ.-ի հիմնադիր սերունդն ու անոր առաջին խարիսխները նետողները հայրենազուրկ միութենականներ էին, որոնք հայրենիքը ապրեցուցին իրենց հոգիներուն եւ գործունէութեան մէջ. սնուցին գաղափարական բարձր գիտակցութեամբ եւ յանձնառութեամբ: Զրկեալներ էին, այո՛, բայց այդ բացթողումը կարողացան ամբողջացնել միութենական անձնուէր ծառայութեամբ: Միջոցը` մարմնամարզն էր, թիրախը` հայկականութիւնն ու հայութիւնը: Եւ այս ուղին կտակուեցաւ սերունդէ սերունդ, տարածուեցաւ գաղութէ գաղութ: Եւ ահա հարիւրամեայ յոբելեանին առիթով, որպէս հաշուեյարդար` Հ.Մ.Մ.-ը հանրութեան ու պատմութեան առջեւ կը ներկայանայ վեհ ճակատով եւ բարձր գլուխով` դափնիներով զարդարուն:
Երեւանի մէջ կայացած հարիւրամեակին նուիրուած տողանցքն ու շքեղ տօնակատարութիւնը մեծագոյն վկայութիւնն է այդ հաշուետուութեան: Անտարակոյս, Երեւա՛նը կրնար ըլլալ միակ երդիքը, որ կրնար մէկտեղել Երեւանի, Հալէպի, Դամասկոսի եւ Պէյրութի երիտասարդ ուժերը: Եւ ի՜նչ հպարտալից բարեբախտութիւն, որ նոր դէմքեր, պատանիներ ու պարմանիներ, համալրած էին Հ.Մ.Մ.-եան բանակը:
Հարիւրամեակը միայն անցեալ չէ, միայն հաշուեյարդար չէ, միայն պատմութիւն չէ: Երեւանեան աննախադէպ հաւաքը, միախումբ տողանցքը, ուսընդուս քայլերը նոր էջ բացին վաղուան համար, նոր հորիզոններ կը բանան Հ.Մ.Մ.-ին համար: Սա երդում է, ուխտի վերանորոգում է` միութեան եւ հայրենիքին նկատմամբ: Եւ ի՞նչ է Հ.Մ.Մ.-ին եւ անոր հովանաւոր կուսակցութեան` Ս.Դ. Հնչակեան Կուսակցութեան նպատակը, եթէ ոչ` ամուր եւ հզօր տեսնել համայն հայութեան երդիքը` Հայաստանը: Նուիրական ի՞նչ ունինք ազգովին` եթէ ոչ` միակ ու ապահով երդիք մը` հայրենիքը:
Մէկ երդիքի տակ Հ.Մ.Մ.-եան տօնակատարութիւնը, տողանցքն ու համագումարը կը վկայեն` թէ Հ.Մ.Մ.-ի երթը պիտի շարունակուի՛: Պիտի շարունակուի յաղթակա՛նօրէն:
Անխափա՛ն երթ` դէպի երկրորդ հարիւրամեակ: