ԲԱՆԱՍՏԵՂԾ« ԲԱՐԵԿԱՐԳՈՒՄԻ ՀԱՅՐª
ՌԱՊԻՆՏՐԱՆԱԹ ԹԱԿՈՐ (1861-1941)
Գ. ՄԱՍ
Հնդիկ մեծ փիլիսոփայ« բանաստեղծ« գրող« թատերագիր« ընկերային բարեկարգումի ռահվիրայ« երաժիշտ« փիլիսոփայ եւ արուեստի գործիչ: Ան կատարեց մեծ գործ« երբ պենկալի արուեստը եւ գրականութիւնը վերաձեւեց ըստ 20-րդ դարու նորարարութեան: Սակայն այս բոլոր գործերուն մէջէն ան ամենաշատ փայլեցաւ իր բանաստեղծական հանճարով: Իր գրած ՙԿիթանճալի՚ բանաստեղծութիւնը ուրոյն տեղ վերապահեց իրեն համաշխարհային գրականութեան մէջ եւ ան դարձաւ առաջին ոչ-եւրոպացի գրողը« որ կը ստանայ գրականութեան Նոպէլեան մրցանակ« 1913 թուականին: Անոր շնորհուած ՙՊենկալի աշուղ՚ տիտղոսը տրուած էր ճիշդ անձին:
Թակոր ընտանիքը կը յատկանշուէր իր անդամներու տաղանդով: Ռապինտրանաթի եղբայրները երաժիշտ էին« թատրերգակ« պետական բարձր մակարդակի պաշտօնեայ: Քոյրը գրող էր: Մեծ եղբօր տիկինը Քատամպարի Տեվի մեծ ազդեցութիւն ունէր փիլիսոփային վրայ: Այս կինը անձնասպան եղաւ« երբ Ռապինտրանաթ ամուսնացաւ: Այդ դէպքը խորունկ ազդեցութիւն ունեցաւ փիլիսոփային վրայ« որ տեւեց երկար տարիներ:
Ռապինտրանաթ Թակորի երկերը կ’ընդգրկեն բանաստեղծութիւն« նորավէպ« թատրերգութիւն« պատմուածք« երգեր եւ արուեստի գործեր: Ան գրեց իր առաջին թատրերգութիւնը երբ 16 տարեկան էր: Երկը կոչուեցաւ ՙValmiki Pratibha՚: Թակոր կը հաստատէր« որ իր երկը աւելի զգացական է քան թէ շարժական: Այսինքն թատրոնը Թակորի համար զգացում արտայայտելու եւ ներկայացնելու առիթ էր: Շարժումը միայն կ’ամբողջացնէր զգացումի ներկայացուելու ձեւը: 1890 թուականի գրուած ՙVisarjan՚ը կը համարուի Թակորի ամենալաւ թատրերգութիւնը: Թակորի թատրերգութիւնը կը պեղէր փիլիսոփայական նիւթեր եւ կ’օգտագործէր այլաբանութիւն ներկայացնելու համար իր նիւթը: Այսինքն« կ’ընտրէր կեանքէն առնուած նիւթ մը եւ զայն կը ներկայացնէր հերոսի մը միջոցով« որ այդ նիւթը կը զարգացնէր ըստ Թակորի փիլիսոփայական գաղափարներուն:
Թակորը աւելի լաւ հասկնալու համար« շարունակենք սերտել իր ՙԿիթանճալի՚ բանաստեղծութենէն տուներ:
ՙԵրբ դուն ինծի կը պատուիրես երգել« կը թուի« թէ սիրտս պիտի կոտրի հպարտութենէն. եւ ես կը նայիմ քու երեսին« եւ արցունքները կը հոսին իմ աչքերէս:
Այն ամէնը« որ դաժան եւ անհամաձայն է իմ կեանքիս մէջ« կը հալի մէկ քաղցր ներդաշնակութեան մէջ« եւ իմ պաշտածս ուրախ թռչունի նման թեւերը կը բանայ« երբ կը թռչի ծովուն վրայէն:
Ես գիտեմ« որ դուն հաճոյք կը ստանաս իմ երգելէն: Ես գիտեմ« որ միայն որպէս երգիչ կու գամ քու ներկայութեանդ առջեւ£
Ես կը դպչիմ իմ երգի լայն տարածուած թեւի եզրին քու ոտքերուդ« որոնց ես երբեք չէի ձգտեր հասնիլ:
Երգելու բերկրանքէն հարբած կը մոռնամ ինքզինքս եւ քեզ ընկեր կ’անուանեմ« որ իմ Տէրն ես:
